Bizitzen ari garen momento kritiko hautan, zeinetan etxetik mugitu ezin garen, mugak itxi dituzten eta milaka albiste berri ditugun… Guatemalako egoeraren berri ere ematea erabaki dugu. Elkarteak, bertan dauka lan esparru nagusia eta krisi egoera honen berri ematea beharrezkoa dela uste dugu.
Badakigu konparaketak egitea kasu hauetan ez direla batere onak, are gehiago estatu bezala hainbeste ezberdintasun egonda, hala ere, datu esangurutzuak ditugu komentatzeko eta erreflexionatzeko. Momentura arte ia Estatu gehienetan hartu izan diren neurriak ez dira berdintasunean oinarritzen eta horrek arazo larriak ekar ditzazke.
Guatemalan egun, 19 kasu positibo eman dira. Espainiakoekin konparatuta askoz gutxiago, hala ere, neurri oso gogorrak jarri dituzte martxan, horietako bat, estatuko mugak itxiaraztea adibidez. Benetako datuak? Seguruenik osasun zerbitzuaren eta biztanleen errekurtso falten ondorioz lortu izan diren datu bakarrak izango direla gobernuak emandakoak.
Gobernuak, Kalamidade Estatua izendatu du eta horrek biztanleengan aldaketa handiak ekarri ditu, esate baterako, “Toque de queda” deritzona.
Igande arratsaldeko 16etatik aurrera, pertsona guztien mugikortasuna murriztu da da eta etxe barruan geratzera derrigortuak izango dira. Neurri hau 8 orduz luzatuko da eta hurrengo 8 egunetan zehar.
Salbuespenak ere badaude, bai osasuneko langileak, gobernukoak, farmaziak eta janari banatzaileak baimena izango dute ordu horietan mugitzeko.
Lege berri hau jarraitzen ez duena, atxilotua izango da eta multa bat ordaindu behar izango du.
Neurri oso gogorrak dira hartu direnak, eta horien ondorioz, pertsona askok beraien eskubideak murriztuta ikusiko dituzte. Adibidez, kalean zoritxarrez bizi diren pertsonak, kaleetan lan egiten duten guztiak eta orain ez dutela dirurik irabaziko, emakumeak eta giza eskubideen defendatzaileak. Zer gertatuko da guzti horiekin?
Azken bi horiek bizi duten egoera larriaren garrantziaz hainbat documento argitaratu dira azken egunetan, adibidez ONU Emakumeak atera duena “Cómo incorporar a las mujeres y la igualdad de género en la gestión de la respuesta a la crisis” eta The Lancet aldizkari britaniarrak publikatutakoa “Covid-19: Los impactos del brote en el género”.
Irakurtzeko artikulu oso interesgarriak eta egoera larri honi aurre egiteko klabeak ematen dituztenak. Ondorioz, argi dugu krisi egoera honetan, bizitzak direla erdigunean jarri behar ditugunak eta denak horien alde lan egitea, berdintasunean eta ez edozein prezioren truke.
Ondorioz, IM-Defensorak publikatutako hitzekin eta eskaerekin bat egiten dugu, autoritarismo honi frente egiteko eta bizitzak, saintzak, eskubideak… duintasunez defendatzeko.
“Frente a esto, la mayores perjudicadas somos nosotras, nuestras comunidades y nuestras luchas”.
Gobernuak beste hainbat neurri hartu ditu, horien artean, kalean edozein ekintza bertan behera geratzeko eskatu du, manifestazioak edota kontzentrazioak debekatuta daude. Murrizketa hori eragin zuzena dauka giza eskubideen alde lan egiten dute defendatzaileei.
“Limita nuestro derecho de manifestación y expresión y el libre desarrollo de nuestras actividades, aumenta el riesgo de ser atacadas y criminalizadas por actores estatales y de sufrir violencias machistas dentro de los hogares”.
Beraiek dituzten datuen arabera, Hondurasen, El Salvadorren eta Guatemalan jada hainbat defendatzailek erasoak jasan dituzte.
Horregattik, hurrengo eskaerak dokumentu baten argitaratu dituzte, gobernuei berdintasunean lan egiteko eta neurriak hartzera derrigortzeko.
Estatuei eskatzen dietena:
- Que afronten la coyuntura actual desde una perspectiva integral de cuidado colectivo y derechos humanos, teniendo en cuenta la dimensión sanitaria, social y económica, desde un enfoque interseccional en términos de clase, etnia, edad, orientación sexual y género.
- Que se abstengan de utilizar al ejército y a las fuerzas de seguridad en funciones que no les corresponden y se garantice el total respeto a los derechos humanos.
- Que no aprovechen la situación de excepción generada por la emergencia para agredir o criminalizar a activistas, periodistas, organizaciones y personas defensoras de derechos humanos.
- Que reconozcan y establezcan una interlocución abierta con las mujeres, las defensoras y las comunidades cuyos aportes son fundamentales para construir una respuesta que ponga en el centro los cuidados y el mantenimiento de la sociedad y de la vida.
- Que implementen políticas efectivas para combatir la desigualdad, factor de riesgo de las personas y comunidades en situación de vulnerabilidad, poniendo los derechos de éstas por encima de los intereses de corporaciones, empresas y élites económicas.
- Que garanticen mecanismos efectivos de prevención, protección y atención urgente ante las violencias machistas al interior del hogar que potencialmente pueden generar las situaciones de confinamiento.
- Que garanticen el flujo de información transparente, objetiva y contrastada hacia el conjunto de la población, con el fin de contrarrestar fake-news (noticias falsas) y otras informaciones que contribuyen a exacerbar el miedo y la confusión.
- Que dejen de crear y alentar discursos que provoquen discriminación y estigmatización de las personas con COVID-19 y que la atención de pacientes se maneje de forma responsable, científica y laica.
- Asimismo, hacemos un llamado a organizaciones, colectivos, movimientos sociales y población en general a cuidarnos y acuerparnos colectivamente, a promover la solidaridad, afrontando la situación actual con todos los medios, creatividad y energía a nuestro alcance para mantenernos sanas, vigilantes y activas en la construcción de alternativas de vida que, tal y como pone de relieve la crisis actual, cada vez son más urgentes y necesarias.
Azken eskaera horren alde lanean gabiltza elkartean azkeneko astean eta hasi berri den honetan ere. Gure jarraitzaileei denbora pasatzeko aukera ezberdinak eskaintzen, beti kultura, saintze pertsonalaren eta pentsarazteko gai eta ekintzekin. Ez ditugu kanpoan utzi nahi gurekin batera lan egiten duten Guatemalako elkarteak, Manctzolojya, Oxlajuj E, CEIBA, CEDEPEM eta OTRANS Guatemala. Bertan ere ahal duten moduan, etxetikan lan egiten hasi direlako eta egunero berri ezberdinak eskaintzen dituztelako beraien sare sozialetan.
Aukera asko, berri, ezberdin aste honetan zehar gure sare sozialetan izango dituzue. Beti zuen alde lan egiten dugulako, eta garai hauetan gehiago. Elkarlana, konpainia, saintzea eta beste kultura batzuk ezagutzera bultzatzeko lan egiten jarraituko dugu.
ELKARREKIN birus honi AURRE EGINGO DIOGU!